Κάθε χρόνο, η πρώτη Τρίτη του Μαΐου είναι αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος, μια σημαντική υπενθύμιση για τα εκατομμύρια ανθρώπων που ζουν με αυτή τη χρόνια φλεγμονώδη νόσο του αναπνευστικού συστήματος. Το 2025, η ημέρα αυτή τιμάται στις 6 Μαΐου και αποτελεί αφορμή για ενημέρωση, πρόληψη και ευαισθητοποίηση.
Άσθμα και περιβαλλοντικοί παράγοντες: Ο αόρατος κίνδυνος της σκόνης
Το άσθμα επιδεινώνεται από πλήθος ερεθιστικών παραγόντων, με κυριότερους τη γύρη, τον καπνό, την υγρασία — και, ιδιαίτερα στην Κύπρο και τις μεσογειακές χώρες, τη σκόνη στην ατμόσφαιρα. Η αφρικανική σκόνη, που καταφθάνει συχνά με τους νοτιάδες, φέρνει μαζί της μικροσωματίδια (PM10 και PM2.5) τα οποία διεισδύουν βαθιά στους πνεύμονες, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα του άσθματος και άλλων αναπνευστικών νοσημάτων.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Οι ευάλωτες ομάδες, όπως:
- παιδιά,
- ηλικιωμένοι,
- ασθενείς με άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ),
- έγκυες γυναίκες,
πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τις ημέρες με αυξημένη συγκέντρωση σκόνης. Η εισπνοή αιωρούμενων σωματιδίων μπορεί να προκαλέσει κρίσεις άσθματος, δύσπνοια, βήχα, συριγμό, ακόμα και επιπλοκές που απαιτούν νοσηλεία.
Τι πρέπει να προσέχουμε;
✔ Αποφύγετε την παραμονή σε εξωτερικούς χώρους τις ημέρες με υψηλή συγκέντρωση σκόνης, ιδιαίτερα τις μεσημεριανές ώρες.
✔ Κλείστε πόρτες και παράθυρα στο σπίτι.
✔ Χρησιμοποιήστε καθαριστές αέρα ή φίλτρα HEPA εάν είναι διαθέσιμα.
✔ Χρησιμοποιείτε τη μάσκα υψηλής προστασίας (τύπου KN95/FFP2) σε εξωτερικούς χώρους.
✔ Παρακολουθείτε τις καθημερινές ανακοινώσεις για τη ποιότητα του αέρα από τις αρμόδιες αρχές.
✔ Ακολουθείτε πιστά την φαρμακευτική αγωγή για το άσθμα και έχετε πάντα μαζί σας την εισπνεόμενη συσκευή διάσωσης.
Η σημασία της πρόληψης και της σωστής ενημέρωσης
Η Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα (GINA) τονίζει ότι με σωστή διάγνωση, θεραπεία και πρόληψη των παραγόντων κινδύνου, το άσθμα μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο και οι ασθενείς να έχουν φυσιολογική ζωή. Στόχος αυτής της ημέρας είναι να ενισχυθεί η ενημέρωση του κοινού, να ενθαρρυνθεί η υγειονομική πρόληψη και να προωθηθεί η προστασία του περιβάλλοντος — ένας κρίσιμος παράγοντας για την υγεία των πνευμόνων.
